تجارت پرتغالی ، قسمت هفتم ، جنوب شرق آسیا
مورخین سده هفتم هجری / سده سیزدهم میلادی را دوران گسترش اسلام در مالزی می دانند. این موج فرهنگی چنان گستره و عمق داشت که در استانه سده پانزدهم میلادی سواحل مالاکا را که از اوابل سده دوم هجری / سده هشتم میلادی کانون تکاپوی تجار ایرانی و عرب بود ، به مرکز اصلی اسلام در خاوردور بدل ساخت. ایرانیان در این میانه سهمی بسزا داشتند و نقشی سترگ و ماندگار در اشاعه فرهنگ اسلامی – ایرانی در آسیا و آفریقا ایفا نمودند.
ابن بطوطه به جزیره جاوه می‌رسد : نایب صاحب البحر ( جانشین فرمانده نیروی دریایی ) جاوه فردی است به نام بهروز ؛ و سایر رجال عالیرتبه که به استقبال ابن بطوطه می‌آیند قاضی امیر سید شیرازی و تاج الدین اصفهانی و جمعی دیگر از فقها هستند. ابن بطوطه به سوماترا می‌رود ؛ شهری بزرگ و نیکو . حکمران جاوه مسلمای است شافعی مذهب و دوستدار فقها ، :ّ آنان برای قراءت قرآن و مباحثه پیش او می‌روند . . . مردی فروتن است که برای نماز جمعه پیاده می آید.
نفوذ فرهنگ اسلامی – ایرانی در جزایر اندونزی و مالزی را از سنگ قبر هایی می‌توان دریافت که در آن نام های ایرانی و اشعاری از سعدی حک شده است. مورخین می‌نویسند حکایات محمد حنفیه در مالزی رواج بسیار داشت و برای رفع خطر و افزایش محصول خوانده می شد. در تواریخ مالایا آمده است که چون در سال ۹۱۷ ق / ۱۵۱۱ م . پرتغالی ها مالالکار را محاصره کردند ، برای دفع شر پرتغالیان متجاوز حکایات محمد حنفیه می خواندند.
مقصد بعدی ابن بطوطه چین است. او به بندر معظم « زیتون » ( تسه ئو تون ُ فوکیدو کنونی ) می‌رسد که این نیز از کانون های مهم تکاپوی تجار ایرانی است. قاضی مسلمان شهر ، تاج الدین اردبیلی مردی فاضل و کریم است و شیخ السلام کمال الدین عبد الله اصفهانی از صلحای روزگار. شرف الدین تبریزی از بزرگان تجار شهر ، تاجری خوش معامله است که قرآن را از حفظ داشت و زیاد به قراءت آن می پرداخت. از مشایخ بزرگ این بندر برهان الدین کازرونی است که در بیرون شهر در زاویه ای [ یه جور خانقاه ] مقیم است.
همونطور که خوندید بنادر اصلی و مراکز مهم تجاری کاملا تحت تأثیر فرهنگ تجار مسلمان قرار داشتن و تجارت با صلح کامل و عادلانه در تمام آسیا در جریانه ، منتظر قسمت های بعدی باشید 
